" ඔබ යම් කෙනෙකුට ඇත්තටම ආදරෙයිනම් , හිතවත්නම් "

තෙරුවන් සරණයි....!
ඔබ යම් කෙනෙකුට ඇත්තටම ආදරෙයිනම් ,  හිතවත්නම් කලයුතු දේ පිලිබද අප බුදුපියානන් දේශනා කර ඇති අයුරු දැන ගනිමු. එලෙස ක්‍රියා කරමු.

දිනක් අප බුදු පියානන් වහන්සේ ආනන්ද ස්වාමින් වහන්සේ අමතා " ආනන්ද කවුරු හරි කෙනෙකුට ඔබ හිතවත්නම් , ඔබ අනුකම්පානම් , ස්නේහවන්ත නම්,  ඔවුන්ද ඔබ කියන දේ අසනවානම්, අසන්න සතු‍ටු වේනම් බුදුරජානන් වහන්සේ ගැන  කියා ඔවුන්ගේ සිත පහදවන්න, ධර්මය ගැන කියා ඔවුන්ගේ සිත පහදවන්න, සංඝයා ගැන කියා ඔවුගේ සිත පහදවන්න. එය ඔවුන්ට බොහෝකල් හිත සුව පිනිස පවතියි. "

මෙයයි අප යම් කෙනෙකුට ඇත්තටම ආදරෙයිනම් ,හිතවත්නම් කලයුත්තේ.

මේ උතුම් සිරිපා වන්දනා සමයයි

තෙරුවන් සරණයි...!

මේ උතුම් සිරිපා වන්දනා සමයයි.. අප සරණගිය බුදුපියානන් වහන්සේගේ ඒ උතුම් සිරිපතුල සිත් පහදවාගෙන වන්දනා කරමු. ඒ සදහා මෙම සටහන උපකාරයක්ම වේවා....!

සියලු බුදුවරුන් පහල වන්නේ ජම්බුද්ධීපයේය.බෝධිසත්වයන් වහන්සේලා ද පහල වන්නේ ජම්බුද්ධීපයේය.එය බුද්ධ විශයකි. ලංකාව යනු පර්‍යන්ත දේශයකි.මෙහි කිසි කලෙක බුදුවරුන් හෝ බෝසත්වරුන් පහල වන්නේ නැත.පර්‍යන්ත දේශ යනු සම්බුද්ධත්ව පරිනිර්වාණයෙන් පසු අනාගතයේ බුද්ධ ශාසනය ආරක්ෂිතව පවතින දේශයි.

අප බුදුපියානන් වහන්සේ තුන්වරක් ලක් දිවට වැඩම කර අනාගතයේදී සම්බුද්ධ ශාසනය බබළන්නේ ලක්දිව බව බුදු ඇසින් දැක ලක්දිව පුජනීයත්වයට පත්කල සේක.

පලමු වර වැඩම කිරීම

බුදුපියානන් වහන්සේ සම්බුද්ධත්වයට පත්ව මාස නවයකට පසු පැමිනි පළමු දුරුතු පොහොය දින පස්වරුවේ පළමු වරට ලක්දිව මහියංගනයට වැඩම කල සේක.

එහිදී සිදුකල ධර්ම දේශනයෙන් මගඵල ලැබූ සුමන සමන් දෙවිදුන් බුදුපියානන් වහන්සේව සිහිකර වන්දනා මාන කිරීමට පූජනීය වස්තුවක් ඉල්ලා සිටියේය.එවිට ලැබුනු කේශධාතූන් වහන්සේලා මහියංගනය මියුගුණ සෑයේ තැම්පත්ව ඇත.

 දෙවන වර වැඩම කිරීම

බුද්ධත්වයෙන් පස්වන වසරේදී චූලෝදර , මහෝදර යන නාගයන් අතර මිණි පළගක් නිසා ඇතිවීමට ගිය මහා සටනක් සංසිදුවීමට  දෙවන වර අප බුදුපියාන් වහන්සේ  ලක් දිව නාගදීපට වැඩම කල සේක.

එහිදී මණි අක්ඛිත නා රජතුමා විසින් නැවත වරක් ලක්දිවට වැඩම කර කැළණියේ පිහිටි තම භවනට වැඩම කරන ලෙස ආරාධනා කල සේක.

තෙවන වර වැඩම කිරීම

මෙම ආරාධනය පිළිගෙන අප බුදුපියානන් වහන්සේ බුද්ධත්වයෙන් අටවන වසරේදී වෙසක් පොහොය දවසේ කැළණියට වැඩම කල සේක.

මෙම ගමනේදී උන්වහන්සේ සමග සාරිපුත්ත මහරහතන් වහන්සේ, මොග්ගල්ලාන මහ රහතන් වහන්සේ, මහා කාශ්‍යප මහරහතන් වහන්සේලා ප්‍රමුක පන්සීයක් මහරහතන් වහන්සේලා වැඩම කල සේක.

උන්වහන්සේලා කැළණි ගගෙන් පැන් පහසුව සලසා නා රජු ඇතුලු පිරිස පූජා කල දන් වලදා නාගදීපයේදී ආරවුලට මුල්වූ මිණි පළග මත වැඩ හිද ධර්ම දේශනා කල සේක. එදා උන්වහන්සේ ධර්මය දේශනා කල තැන තමා අද කැළණි ස්තූපය සාදා ඇත්තේ.

කැළණි ගං පතුලේ සිරිපා සටහනක්

 
පසුව නා රජුගේ ආරාධනයෙන් කැළණි ගං පතුලේ සිරිපා සටහනක් පිහිටවූ සේක.

අතිතයේ බුදුරජානන් වහසේලාගේද සිරිපතුල් සටහන්

පසුව මේ සියල්ල සතුටින් අනුමෝදන්වූ සමන් දෙවිදු , අතීතයේ මේ කල්පය තුල පහල වූ කකුසද, කෝනාගම, කාශ්‍යප බුදු රජානන් වහන්සේලාගේද සිරිපා සටහන් සමනොල කදු මුදුනේ පිහි‍ටුවා තිබූ බව දැන අප බුදු පියානන් වහසේට සිරිපා සටහන පිහි‍ටුවන්නට කියා ආරාධනය කලා. 

මෙම ආරාධය පිලිගත් බුදුපියානන් වහන්සේ සමනළ කදු මුදුන වෙත අහසින් වැඩම කර දෙවි බබුන්ගේ සාදු කාරය මැද උන්වහන්සේගේ වම් සිරිපතුලේ සලකුන කදුමුදුනේ සටහන් කල සේක.

මේ මොහොතේ ආශිර්වාද වර්ශාවකින් මුලු ලක්දිවම නැහැවී ගොස් තිබෙනවා. ශ්‍රී පාදයෙන් විහිදුනු බුදු‍රැස් ලක්දිව පුරා පැතිරිලා, ගස්වල අකාලයේ මල් පිපිලා, දිව්‍ය මල් සුවද සැමතැන පැතිරිලා ලක්දිව දිව්‍ය විමානයක සිරි ගෙන තිබේ.

දිවා ගුහාව

ඉන්පසුව බුදුපියානන් වහන්සේ රහතන් වහන්සේලා සමග සමනල අඩවියේ පිහිටි ලෙනක සමාධි සුවයෙන් වැඩ සිටි සේක.එය දිවා ගුහාව ලෙස හදුන්වයි.

ඉන්පසු බුදුපියානන් වහන්සේ රහතන වහන්සේලා සමග ලක් දිවයිනේ ස්ථාන ගනනාවකට වැඩම කර ඒ ස්ථාන වල සමවත් සුවයෙන් වැඩ සිටි සේක. ඒ උන්වහන්සේගේ ධාතූන් වහන්සේලා තැම්පත් කර ඇති දීඝවාපිය, මුතියංගනය, ආදී සොලොස්මස්ථාන වලය.

ඒ උතුම් සිරිපතුල

මෙසේ සටහන් කල සිරිපතුලේ සියුම් රේඛාවලින් යුතු දහසක් නිම්වළලු ඇති චක්‍ර ලකුණු ඒ සිරිපතුලේ පිහිටා තිබෙනවා.මගුල් ලකුණු එකසිය අටකින් සමන්විතයි. මේ සිරිපා සටහන ධාතු පරිනිර්වානය වන දවස වෙනකල්ම පවතිනවා.

සුමන සමන් දෙවියන් දිව්‍ය විමානයද සමනල කන්ද අඩවියයි. ශ්‍රද්ධාවෙන්ම සිරිපතුල වන්දනා කරන පිරිස් ‍රැක බලාගන්නේද සමන් දෙවිදුයි. 

සිරිපතුල් සටහන

සමනළ කදු මුදුනට අමතරව නර්මදා නම් නා රජුගේ ආරාධනයෙන් නර්මදා නදිය අසබඩ , සච්චබද්ධ තෙරනුන්ගේ ආරාධනයෙන් සච්චබද්ධ පර්වතය මුදුනේද, පුණ්ණ තෙරනුන්ගේ ආරාධනයෙන් යොනක පුරයේද, මණි අක්ඛිත නා රජුගේ ආරාධනයෙන් කැළණි ගං පතුලේද, අනුරාධපුරයේ ථූපාරාමය සහ අභයගිරි ස්තූපය පිහි‍ටුවා තිබෙන තැන් වලද සිරිපතුල් සටහන පිහි‍ටුවා ඇත.

මෙසේ ආශ්චර්‍යවත්, දෙවියන් , බබුන්, නාගයින් මෙන්ම මිනිසුන් ගෞරවයෙන් වන්දනා මාන කරන ඒ උතුම් සිරිපතුල අපත් සිත පහදවාගෙන වන්දනා කර බොහෝ  පිං ‍රැස් කර ගනිමු.

සිරිපා කරුනාව හුදෙක් විනොද ගමනක් ලෙස නොව ජීවමාන බුදුපියානන් වහන්සේ දැක වන්දනා කරනවා යැයි සිතා සිත පහදවාගෙන වන්දනා කරමු.

කන්ඨක අසු...

තෙරුවන් සරණයි..!

අප බෝසතානන් වහන්සේ  උපන් දවසේම ඉපදුන, උන්වහන්සේ ලගම, උන්වනසේට පුදුමාකාර සෙනෙහසින් සිටි, උන්වහසේගේ අභිනික්මනය කල ඒ කන්ඨක අශ්වයා ගැන නොදත් විස්තරයක් දැන ගනිමු.

කන්ඨක අශ්වයා දැන් තව්තිසා දිව්‍ය ලොකයේ කන්ඨක දිව්‍ය පුත්‍රයා ලෙස ඉපදී සිටියි..
මේ පිලිබද විස්තරය තිබෙන්නේ විමාන වස්තු නැමති උතුම් ග්‍රන්තයේය. මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේ දිව්‍ය ලොක, දිව්‍ය විමාන ගැන විස්තර සොයා දිව්‍ය ලොකවලට වැඩම කල සේක.

දිනක් මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේ ලස්සන දිව්‍ය විමානයක් දැක මෙසේ ඒ දිව්‍යය පුත්‍රයාගෙන් විමසනචා.

" ඔබ තරු වටකරගෙන ඉන්න පුන් සදක් වගේ.. මේ දිව්‍යය විමානය උදේ පාන්දරින් උදාවෙන හිරු මඩල වගේ ලස්සනයි..මේ දිව්‍ය විමානයේ කනු, බිම, බිත්ති සියල්ලම රත්තරන් වලින්, පලිගු වලින් සරසලා. බිමට මුතු මැණික් අතුරලා...ලස්සන පැන් පොකුණු තියෙනවා...ලස්සනට මල් පිපුනු ගස් තියෙනවා..සිනිදු දිව්‍ය සලු ගෙන විසාල පිරිසක් සක්දෙවියන්ට උපස්ථාන කරනවා වගේ උපස්ථාන කරනවා.... ඔබට මේ තරම් දිව්‍ය සැප සම්පත් ලැබිලා තිබෙන්නේ දිව්‍ය පුත්‍රය ඔබ මොනවගේ පිනක් කරලද මෙතරම් ආනුභාව සම්පන්න උනේ...?

දිව්‍ය පුත්‍රයා කියනවා..

"ස්වාමීනී මම ඉපදුනේ කපිල වස්තු ජනපදයේ සුද්ධෝදන රජතුමාගේ පුත් කුමරා උපන් දවසේමයි..ස්වාමීනී මම කන්ඨක අශ්වයා වෙලා හිටියේ.. ස්වාමීනී සිද්ධාර්ත කුමාරයාගේ අත් දෙක ජාල හස්ත (එහාට මෙහාට පසසුවෙන නවන්න හැකියි), උන්වහන්සේගේ නියපොතු තබ පාටයි.. එදා ‍රැ උන්වහන්සේ ඇවිදින් මගේ කලවට තට්‍ටු කරලා මට කියනවා " යලුවා මම සම්බුද්ධත්වය හොයාන යනවා, මං මේ සසරින් ලොක සත්වයා එතෙර කරවන්නයි මේ යන්නේ.., ඔබ මාව අරන් යන්න.."

"ස්වාමීනී මට ඒ වචන තේරුනා.මට හරී සතුටක් ඇතිවුනා..මං ආදරයෙන් උන්වහන්සේව පිටේතියාන ගියා. මහා යසස ඇති ඒ උතුම්න් වහන්සේ මගේ පිට උඩින් යනවිට මහත් ආසාවකින් මම උන්වහන්සේව පිට උඩ තියාන ගියේ.. ඊට පස්සේ අපි වෙන රජතුමකුගේ දේශයකට ගියා..මාත් එක්ක හිටියා චන්න..ඊට පස්සේ ස්වාමීනී සිද්ධාර්ථ කුමාරයා අපිව දාලා ගියා.. දාලා යන්න කලින් උන්වහන්සේගේ සිරි පතුල් වල තිබූ තබවන් නියපොතු මම ලෙවකෑවා..උන්වහන්සේ අපිව දාලා යනකොට අපි හොදටම ඇඩුවා.. ස්වාමීනී මම අඩ අඩා ඉන්නකොට මට අසනීප උනා..මම එතනම මැරුනා. මැරිලා ඉපදුනා මේ තව්තිසා දිව්‍ය ලොකයේ.. මෙහෙ ඉපදිලා කාලයක් ඉන්නකොට බුදුකෙනෙක් පහල උනා කියලා මෙහි මහා ප්‍රීති ගෝසාවක් පැතිරෙනවා..මම ඒ අදහසම දරාගෙනයි මේ නිවන කරා යන්නේ..

අනේ ස්වාමීනී ඔබ වහන්සේ ගිහින් මගේ වචනයෙන් උන්වහන්සේව වන්දනා කරන්න.. ලොකයේ කිසිකෙනෙක් උන්වහන්සේට සම කරන්න බැහැ.. මාර සේනා පැරදවූ බුදුරජානන් වහන්සේ දකින මම යනවා..බුදුරජානන් වහන්සේලා දැකීම දුර්ලබයි.." කියලා කන්ඨක දිව්‍ය පුත්‍රයා බුදුරජානන් වහන්සේ බැහැදකින්න ගියා..එවෙලේ බුදුරජානන් වහන්සේ චතුරාර්‍ය සත්‍යය දෙශනා කරලා කන්ඨක දිව්‍ය පුත්‍රයා සෝවාන ඵලයට පත්වෙලා අතුරු දහන් වුනා...

දිව්‍යය ලොකවල දෙවිවරුන්ට නිවන් අවබෝධ කරන්න බැහැ කියලා කියන්නේ මේවගේ දෙශනා නොදන්න පිරිස්ය.. දෙවිවරුන්ට අපට වඩා ඉක්මනින් පහසුවෙන් නිවන් අවබෝධ කරගැනීමට මගඵල ලබා ගැනීමට හැකියි.

අපත් මේ වගේ දේශනා ඉගෙන ගෙන සිත පහදවා ගනිමු..

ග්‍රහ, නැකත්, කේන්දර සහ බෞද්ධයා..

තෙරුවන් සරණයි..!

මෙම කරුන තමන් විසින්ම තනිවම නිවරදිව විමසා බලන්න. එය ඔබටම යහපතක් වේවි.

බෞද්ධයා යනු කවරෙක්ද?

අවබෝධයෙන්ම තෙරුවන් සරණ ගිය පුද්ගලයායි.ඔහුට ඇත්තේ බුදුරජානන් වහන්සේ ගැන, ඒ ශ්‍රී සද්ධර්මය ගැන, ආර්ය මහ සංඝරුවන ගැන අවබෝධයෙන්ම ඇතිවූ ශ්‍රද්ධාවකි, සරණ යෑමකි.මෙසේ සරණය ගිය කෙනා හට බුදුරජානන් වහන්සේගේ අවබෝධය පිළිබද කිසිදු සැකයක් නැත.උන්වහන්සේගේ ලෝකවිදූ ගුණය ගැන සැක නැත.

 

යම් කෙනෙක් ග්‍රහ,නැකැත්,කේන්දර විස්වාස කරයි නම්, සරණ යයි නම් එම කෙනා බෞද්ධයකු නොවේ.නමට උත්පැන්නෙට පමනක් බෞද්ධ වේ. නැකත් කෙන්දර විස්වාස කරනවානම් ඔහු නිවරදි ලෙස තෙරුවන් සරණ ගිය කෙනෙකු නොවේ.

 
ඔබම විමසා බලන්න..

සියලුම ලෝක අවබෝධ කළ, ලෝකවිදූ ගුණයෙන් යුතු බුදුරජානන් වහන්සේ කිසිදු දේශනාවක , කිසිදු අවස්ථාවක මෙම කේන්දර,නැකත්,ග්‍රහ විස්වාස කරන්න,සරණ යන්න අදහන්න කියා තිබෙනවාද?  

අප සරණ ගියේ බුදුරජානන් වහන්සේ නම් ,ඇයි උන්වහන්සේ දෙශනා කර නැති මේ දෙවල් පසු පස අන්ධයෝ වගේ යන්නේ? 

මේ කියන නැකැත්,කේන්දර,ග්‍රහ වලින් අපට සෙතක් , ලාභයක් ලැබෙනවානම් ඒක මුලින්ම දේශනා කරන්නේ බුදුරජානන් වහන්සේ නොවේද? 

උන්වහන්සේ මහා කාරුනිකයි නොවෙද? 

කේන්දර, නැකැත්,ග්‍රහ කියන්නේ  මිත්‍යා විශ්වාසයි.බුදුරජානන් වහන්සේ දේශනා කර තිබෙනවා මිත්‍යාදුෂ්ඨිකයන් හට තිබෙන්නේ උත්පත්ති දෙකයි. එකක් නිරයේ අනික තිරිසන් ලොකයේ.

අද ලංකාවේ බොහෝ බෞද්ධ යැයි නමට කියාගන්නා බියගුලුන් කේන්දරෙට, නැකැත් වලට, ග්‍රහයින්ට නිවටයන් වගේ යටත් වෙලා ඉන්නේ.බයයි කේන්දරයට, ග්‍රහයින්ට. 

මොකක් හෝ සිදුවුනු ගමන්ම කේන්දරය බලන්න යයි, ග්‍රහයින්ට පූජා පවත්වයි, එක කියන කියන දේ කරයි, "මේ අපලය දුරුවේවා" වැනි ලාමක දෙවල් රෙදිවල ලියා ලැජ්ජා නැතිව උතුම් බෝධීන් වහන්සේලාගේ ගැට ගසා එයටත් අගෞරව කරයි. බුදුරජානන් වහන්සේ එසේ දෙශනා කර තිබේද? මේ බෞද්ධයෝද?මේ මිත්‍යාදුෂ්ඨික පිරිස්. 

කී දෙනාටද ඒවගේ අවස්ථාවලදී බුදුරජානන් වහන්සේ සිහිවෙන්නේ? කී දෙනාටද උතුම් තිසරණය සිහිවෙන්නේ? එසේ නොමැතිව කේන්දර,නැකැත්,ග්‍රහහින් පස්සේ අන්ධයෝ වගේ යනවානම් බෞද්ධ කියන්න එපා.ලැජ්ජයි. ඒක බුදුරජානන් වහන්සේට , උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මයට , ඒ ආර්ය සගරුවනට කරන ලොකූ අගෞරවයක්. 

 නිවරදි බෞද්ධයා කියන්නේ මුලු ලොකෙම වෙන පැත්තක් ගත්තත් ඔහු බුදුරජානන් වහන්සේගේ පැත්තේ.ඒ වගේ කොන්දක් තියෙන, නිර්භීත කෙනෙක්.නැතිව මේ කණාමැදිරි එලි පස්සේ දුවන බියගුල්ලන්ට නොවේ.

මේ වගේ පිරිස් නිසයි බුදු දහම ලොකයෙන් අතුරුදහන් වෙන්නේ. බුදුරජානන් වහන්සේ දේශනා කර තිබෙනවා මේ බුද්ධ සාසනය විනාශ කරන්නේ වෙනත් ආගම් වල පිරිස් නොවේ, මේ සාසනේම බිහිවෙන භික්ෂු, භික්ෂුණී, උපාසක, උපාසිකා කියන සිවනක් පිරිස විසින්ම බව. 

මෙ නැකැත්, කේන්දර, ග්‍රහ වැනි සාස්ත්‍ර පිලිබද,සරණ යන්න, විස්වාස කරන්න කියා බුදුරජානන් වහන්සේ දේශනා කර නැහැ. මේවා බමුණන්ගෙන් පැවත එන්නකි. අප සරණ ගියේ බමුණොද ? 

මේවා විශ්වාස කරනවානම් අඩුම තරමින් තමන් සරණ ගියේ බමුනන්වයි කියල කියන්න. ලැජ්ජා නැතිව බෞද්ධ කියන්න එපා.

 බෞද්ධයා කොන්ද කෙලින් තියාගෙන වැඩ කල යුතුයි. බෞද්ධයාට සරණ යන්න තිබෙන්නේ උතුම් තිසරණය පමනි.බුදුරජානන් වහන්සේ දේශනා කර තිබෙනවා,

යම් පුද්ගලයකු සරණ යනවානම් බුදුරජානන් වහන්සේ පමනක් සරණ යන්න, 

යම් දෙයක් සරණ යනවානම් ඒ ශ්‍රී සද්ධර්මය පමනක් සරණ යන්න, 

යම් පිරිසක් සරණ යනවානම් ආර්ය සගරුවන පමනක් සරණ යන්න කියා.

හිතන්න උන්වහන්සේ නොදෙසූ ඒවා අපට මොකටද?

මෙතරම් උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මයක් තියෙන කොට මේ පුහු දෙවල් මොකටද? 

ඉර පායලා තියෙද්දී කණා මැදිරි එලි අපට මොකටද? මේ පුහු දෙවල් විශ්වාස කිරීම නිසා වන්නේ සතර අපාය උරුම කරගන්නයි. ඒක තියෙන්නේ තමා අතෙමයි. 

දැන්වත් අප බුද්ධිමත් වෙමු. අප, මේ විශාල ලොකයෙන්, බුදුරජානන් වහන්සේගේ නිර්මල ධර්මය තිබෙන ලංකාව වගේ රටක , උතුම් බුද්ධ දේශනා ඇහෙන මේ වගේ කාලෙක ඉපදිලා මේ පුහු, නැකැත්, කේන්දර, ග්‍රහ වැනි මිත්‍යා දේවල් විශ්වාස කර කර ඉන්නවානම් එය මහත් අවාසනාවකි. 

අපට ලැබෙන අවසාන අවස්ථාව මෙයයි. දැන්වත් නිවරදි ලෙස තෙරුවන් සරණය යමු. මේ උතුම් ධර්මය ආරක්ෂා කරගනිමු. නිවරදි බෞද්ධයකු ලෙස තෙරුවන් සරණ ගොස් මේ උතුම් බුද්ධ සාසනේදීම උතුම් ධර්මය අවබෝධ කර ගැනීමට උත්සහ කරමු.

 තෙරුවන් සරණයි..!

නිවරදි බෝධි පූජාවක් කියන්නේ..

තෙරුවන් සරණයි..!

බෝධි පූජාව යනු මිත්‍යාදෘෂ්ඨික වෘක්ෂ වන්දනාවක් නොවේ. බෝධි පූජාව අනුදැන වදාළේ අප සරණ ගිය ගෞතම බුදුරජානන් වහන්සේ විසින්මයි.

බුදුරජානන් වහන්සේ ගන්ධ කුටියෙහි වැඩ නොසිටින අවස්ථා වලදී උන්වහන්සේ වෙනුවෙන් පුද පූජා පැවැත්වීමට බෝධියක් රෝපණය කිරීමට ආනන්ද ස්වාමීන් වහන්සේට උපදෙස් ලැබුනි.බුද්ධගයාවේ වැඩ සිටි ජය ශ්‍රී මා බෝධීන් වහන්සේගේ බීජයකින් රෝපණය වූ බෝධීන් වහන්සේ ජේතවනාරාමය ඉදිරිපිට ආනන්ද හිමියන්ගේ මූලිකත්වයෙන් අනේපිඩු සි‍ටුතුමා විසින් රෝපණය කරන ලදි.එය ආනන්ද බෝධිය ලෙස හදුන්වනු ලබන අතර එම බෝධීන් වහන්සේ අසල තුන්යම් ‍රැයක් මුලුල්ලේ සමවත් සුවයෙන් වැඩ හිද බුදුරජානන් වහන්සේ විසින් පරිභෝජනය කොට පූජ්‍යත්වයට පත් කළ සේක. ඉන්පසු ශ්‍රද්ධාවන්ත පින්වතුන් ඒ බෝධීන් වහන්සේට පුද පූජා පැවැත් වූ අතර ඒ සියල්ලම ජීවමාන බුදුරජානන් වහන්සේට කරණු ලබන පූජාවන් විය.

බෝධි පූජාවක් පවත්වන්නේ මෙහෙමයි.

• පළමුව අප පිරිසිදු වී පිරිසිදු ඇදුමකින් සැරසී බෝධීන් වහන්සේ වැඩ සිටින තැනට යා යුතුයි.

• ඉන්පසු ශාන්ත ඉරියව් පවත්වමින් බෝ මලුව අමදිමින් පිරිසිදු කළ යුතු වේ. බෝ මලුව තුල විහිලු තහලු, උසුලු විසුලු ආදිය නොකල යුතු වේ.

• බෝධීන් වහන්සේ සමීපයේ සකසා ඇති තැනක තෙල් පහන්, සුවද දුම් දැල්විය යුතු වන්නේය.

• පිරිසිදු කල මල් ආසනය මත පැන් ඉසින ලද සුවද මල් පූජා කල යුතු වේ.

• සුවද පැන් පුරවා ගන්ධ පාත්‍රයක් (සෙම්බුවක්) අතින් ගෙන බුදු ගුණ සිහිකරමින් බෝධීන් වහන්සේගේ දකුණු පැත්තෙන් පැදකුණු කරමින් බෝධීන් වහන්සේට සුවද පැන් ඉසිය යුතු වේ.

• යා යුතු වට ගණන වැදගත් නොවේ.අප කළ යුත්තේ ශාස්තෘන් වහන්සේගේ ගුණ සමුදාය නැවත නැවත සිහි කිරීමයි.එවිට අප සිතෙහි රාග, ද්වේශ, මෝහ යන කෙලෙසුන් යටපත වීම් හෝ තුනීවීම සිදුවේ.කුසල් සිත හදුන්වන්නේ පිරිසිදු සිතක් ලෙසයි. මේ පිරිසිදු සිත ඇති කර ගැනීමයි බෝධි පූජාවේ මූලිකම අරමුණ විය යුත්තේ.

 වැදගත්..

කිසිදු විටක බෝධීන් වහන්සේ මත ග්‍රහ අපල වැනී දේවල් ලියූ කොඩි , පඩුරු වැනි දෑ ගැටගසන්න එපා.එය බෝධීන් වහන්සේට කරන ලොකූ අගෞරවයක්, එසේ කරන්නට එපා.

 දැන් පැහැදිලියි නේද බෝධි පූජාව කියන්නේ බුද්ධනුස්සති භාවනාවක් කියල.

 
ඉතින් අපි මෙසේ නිවරදිව ගෞරවයෙන් බෝධි පූජාව කරමු.

 තෙරුවන් සරණයි..!

මාරයා යනු සංකල්පයක්ද?

තෙරුවන්සරණයි..!

මාරයා කියන්නේ සංකල්පයක්ද? නැතිනම් ඇත්තටම මාරයා කියලා කෙනෙක් ඉන්නවා ද? අප විමසා බලමු.

සාරා සංඛ කල්ප ලක්ෂයක් පාරමී දම් පුරලා අප මහා බෝසතානන් වහන්සේ මාරයා පරාජය කර සම්බුද්ධත්වයට පත් වූයේය. උන්වහන්සේ විසින් සියලුම ලොක අවබෝධ කල සේක.උන්වන්සේ තමා අපට මේ නොපෙනෙන ලොකය ගැන විස්තර දේශනා කර ඇත්තේ.උන්වහන්සේගේ අවබෝධය හමුවේ අප කවුරුන්ද?

මාරයා යනු සංකල්පයක්ද?

නැහැ.මාරයා කියන්නේ තනතුරක්.කාලෙන් කාලෙට කර්මානු කූලව සත්වයා ඒ තනතුරට පත් වෙනවා. මාර තනතුරට පත් වනුයේ පිරිමි කෙනෙක්.මේ මාරයා යනු බොහෝ බලවත් කෙනෙකි.බුදු රජානන් වහන්සේ නමකට පමනයි දෙවෙනි වන්නේ. මෙ මාරයාට බලගතු සේනා දහයක් ඉන්නවා.එම සේනා යොදාගෙන සියලුම සත්වයන්ට පහර දෙනවා.ඒ සේනාව යොදාගෙන සමස්ථ ලොකයම මාරයාගේ ග්‍රහනයට නතු කරගන්නචා. මිනිසුන්ට ආවේශවෙනවා. 

කකුසද බුදුරජානන් වහන්සේගේ කාලයේ දුසී කියලා මාරයෙක් හිටියා. එ මාරයා එම ආත්මයෙන් නිදහස් වෙලා අපායේ ඉදලා ගෞතම බුදුරජානන් වහන්සේ ලග පැවදි වුනා. ඒ අප බුදුරජානන් වහන්සේගේ අග සව් වන මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේය.

මාරයාට අයිති දේවල් මොනාද?

දිනක් බුදුරජානන් වහන්සේ භික්ෂුන් වහන්සේලා අමතලා
"මේ ඇස අනිත්‍යයි.ඇසට පෙනෙන රූපය අනිත්‍යයි.
මේ කණ අනිත්‍යයි.කණට ඇහෙන ශබ්ධය අනිත්‍යයි.
මේ නාසය අනිත්‍යයි.නාසයට දැනෙන ගද සුවද අනිත්‍යයි.
මේ දිව අනිත්‍යයි.දිවට දැනෙන රස අනිත්‍යයි.
මේ කය අනිත්‍යයි.කයට දැනෙන ස්පර්ශය අනිත්‍යයි.
මේ මනස අනිත්‍යයි.මනසට දැනෙන අරමුනු අනිත්‍යයි."
"මේ අනිත්‍යය නිසා මේවාට තිබෙන ආශාව නැතිකරගත යුතුයි.ඒත් ඒකට අපි කැමති නැහැ.ඒ නිසා දෙවියන් , මිනිසුන් දුකසේ වාසය කරනවා" කියලා දේශනා කලා. 

මේ වෙලාවේ ගොවියෙක් ඇවිත් "ස්වාමීනි මගේ හරක් ටික මේ පැත්තෙන් ගියාද?" කියලා අහුවා. මෙසේ ඇවිත් ඉන්නේ මාර වසගයෙන් බව උන්වහන්සේ දු‍ටුවා.උන්වහන්සේ "මාරය නුබේ හරක් නුබ සොයාගනින්" ලෙස දේශනා කලා.

එවිට ගොවියා කියනවා "ස්වාමීනී ඔය ඇස මගේ.ඇසට පෙනෙන රූපයත් මගේ" 

උන්වහන්සේ වදාලා, "ඔව් මාරය මේ ඇස නුබේ.ඇසට පෙනෙන රූපයත් නුබේ තමයි."

 
මෙසේ,

"ස්වාමීනී ඔය කණ මගේ.කණට ඇහෙන ශබ්ධයත් මගේ"

 
   "ඔව් මාරය මේ කණත් නුබේ.කණට ඇහෙන ශබ්ධත් නුබේ තමයි."

 
"ස්වාමීනී ඔය නාසයත් මගේ.නාසයට දැනෙන ගද සුවදත් මගේ"

 
   "ඔව් මාරය මේ නාසය නුබේ.නාසයට දැනෙන ගද සුවදත් නුබේ තමයි."

 
"ස්වාමීනී ඔය දිවත් මගේ.දිවට දැනෙන රසයත් මගේ"

 
   "ඔව් මාරය මේ දිව නුබේ.දිවට දැනෙන රසත් නුබේ තමයි."

 
"ස්වාමීනී ඔය කයත් මගේ.කයට දැනෙන ස්පර්ශයත් මගේ"

 
   "ඔව් මාරය මේ කය නුබේ.කයට දැනෙන ස්පර්ශයත් නුබේ තමයි"

 
"ස්වාමීනී ඔය මනසත් මගේ .මනසට දැනෙන අරමුනුත් මගේ"

 
   "ඔව් මාරය මේ මනස නුබේ.මනසට දැනෙන අරමුනුත් නුබේ."

 
"ශ්‍රමනය යම් කෙනෙක් ඔය ආයතන හය මම, මගේ කියලා සිතා සිටිනවාද ඒ සියලු දෙනාමත මගේ"

 
   "ඔව් මාරය යම් කෙනෙක් ඔය ආයතන හය මම, මගේ කියලා සිතා සිටිනවාද ඒ සියලු දෙනාම  නුබේ තමයි"

එතකොට අප අයිති අපට නොවේ.මේ ඇස,කණ,නාසය,දිව,කය,මනස සියල්ලටම වෙනම අයිතිකාරයෙක් ඉන්නවා.ඒ මාරයයි.අප අයිති මාරයාටයි.

 
පසුව උන්වහන්සේ ඇසුවා,

  "මාරය යම් කෙනෙක මේ අයතන හය මම, මගේ කියලා ගන්නේ නැත්නම් ඒ කෙනා නුබට අයිතිද "

 
"නැහැ සිවාමීනී යම් කෙනෙක මේ අයතන හය මම, මගේ කියලා ගන්නේ නැත්නම් ඒ කෙනා මට අයිති නැහැ" 

යම් කෙනෙක් මේ ආයතන හය ගැන ආශාව දුරුකර මම ,මගේ කියලා ගන්නේ නැත්තම් ඒ කෙනා මාරයාගේ බැමිවලින් නිදහස් වෙන බව උනහන්සේ වදාල සේක.

 
මොනාද මේ මාර සේනා?

කාමය කියන්නේ පලවෙනි මාර සේනාවයි.පංච කාමයන්ට සිත බැදීයාමයි.මේ සේනාවට මුලු ලෝකයම වසග වෙලා ඉන්නේ.පලවෙනි සේනාවටම යටත්වෙලා ඉන්නේ.මේ ග්‍රහනය එන්න එන්න වැඩිවෙනවා.මේ ග්‍රහනයෙන් ලේසියෙන් මිදෙන්න දෙන්නේ නැහැ.මෙයට අසුනොවී ඉන්නට කාමයේ ආදීනව දැනගත යුතුයි.වීරිය අවශ්‍යයි.

 
කුසල ධර්මයන්හි හිත නො ඇලෙන ස්භාවය දෙවෙනි මාර සේනාවයි.කෙනෙකුට සිල් රකින්න , භාවනා කරන්න, බණ අහන්න සිත් දෙන්නේ නැති ස්භාවයයි.මෙය දුරු කිරීමට වීර්‍යය තිබිය යුතුයි.

තණ්හාව,ආශාව,ඇලීම තුන්වන සේනාවයි.ආශාව නිසා දුක හට ගන්නවා.මෙයින් නිදහස් වීමට සිහිය වීර්‍යය අවශ්‍යයි.

නිදිමත අලසකම තවත් සේනාවක්.
සිතේ ඇතිවෙන බයවන ස්භාවය,එක එක දේවල් මැවි මැවී පේන ස්භාවය තවත් සේනාවක්.
දැඩි බව,ගුණමකුකම තවත් සේනාවක්.
නින්දා,අපකීර්ති ලැබීම තවත් සේනාවක්.
කීර්ති,ලාභ සත්කාර ලැබීම තවත් සේනාවක්.
තමා නිතරම උසස් කොට දක්වා අන් අය පහත් කොට දැක්වීම තවත් සේනාවක්.

මේ සේනා යොදාගෙන මාරයා විසින් මුලු ලොවම තමාගේ ග්‍රහනයේ බැද තබාගන්නවා.මේ සේනාවගෙන් මිදීමට විශාල වීර්‍යයක් තිබිය යුතුයි.

මීට අමතරව මාරයාට ඉන්නවා දූවරු තුන්දෙනෙක්, තණ්හා රති රගා කියලා. බුදුරජානන් වහන්සේ දේශනා කරනවා සාමාන්‍යය මිනිසෙක් මේ දූ වරු දු‍ටුවොත් ඔහුගේ හදවත සත් අතකට පැලෙනවා ආශාවෙන් මත් වෙලා , ඒතරම් ලස්සන දෙන්නෙක් .

ඉතින් මේ මාරයාගෙන් නිදහස් වෙන්න බැරිද?

ඒ සදහා මාර්ගය තමයි බුදුරජානන් වහන්සේ වදාරන ලද්දේ.ඒ මාර්ගය තමයි මේ උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මයේ තිබෙන්නේ. නමුත් මේක ලේසි නැහැ.මාරයා කැමති නැහැ නිදහස් වෙලා යනවාට.එයාගේ වැඩේ මේ සසරට බැද තබාගැනීමයි. අඩුම තරමින් අපි, මේ ග්‍රහනයෙන මිදීමට ධර්මයක් දේශනා කරලා තියෙනවා කියන එකටවත් සිත පහදවාගත යුතුයි.

 
බුදුරජානන් වහන්සේ වදාලා යම් කෙනෙක් නිතර නිතර සතර සතිපට්ඨානය වඩයිනම් ඒ පුද්ගලයා හරියට මාරයාගේ ඇහැට  වැලිගසා ඉන්නවා වගෙයි කියලා.

ඉතින් අප දැනගත යුතුයි මේ කරුනු.සියලු ලෝක අවබෝධ කල අප බුදුසමිදානන්  විසින් මෙලෙස දෙශනා කර තිබෙද්දී අප කියනවානම් "ඔය මාරයා කොහෙද් ඉන්නේ?කවුද දැක්කේ?සංකල්පයක් වෙන්න ඇති" කියලා එය උන්වහන්සේට කරන අගෞරවයක්.උන්වහන්සේගේ අවබෝධයට අභියෝග කරන්න අපි කවුද?

උන්වහන්සේ මාරයා පරාජය කර බුද්ධත්වය ලබලයි මේ සිරි සදහම් දේශනා කලේ. ඉතින් මේ මාර පරාජය කරන්න බලය ඒ උතුම් ධර්මයේ තියෙනවා.

ඉතින් අපත් ඒ උතුම් ධර්මය ගැන සිත පහදාගෙන අවබෝධ කර ගැනීමට උත්සහ කරමු. වීර්‍යය කරමු.

තෙරුවන් සරණයි..!